“We doen graag mee met bijzondere activiteiten samen met lokale en landelijke inititatieven.”

Tijdens 4 en 5 mei staan we stil bij de vergeten slachtoffers, mensen uit de psychiatrie en gehandicaptenzorg die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn overleden. 

Op 4 mei herdenken we de vergeten slachtoffers. Leven en dood van deze groep verdient erkenning. Het waren mensen die aan zorg waren toevertrouwd en zij horen erbij. Voorafgaand vragen we kinderen om tekeningen te maken. Deze worden rondom 4 mei tentoongesteld in De Nieuwe Boekhandel aan de Bos en Lommerweg. 

Op zaterdag 4 mei willen we in buur-thuis De Gibraltar een bloemenkrans maken samen met de kinderen uit de speeltuin. Stichting De Gibraltar is onderdeel van de herdenking die plaatsvindt in de Boomkerk om aandacht te geven aan deze groep vergeten slachtoffers. We lopen mee met de stoet naar het beeld van de zittende vrouw (op de Bos en Lommerweg). Hier willen we de bloemenkrans neerleggen die de kinderen hebben gemaakt. 

Speech De Gibraltar bij het monument De zittende vrouw op de Bos en Lommer weg:
Goedenavond,
Mijn naam is Rhea, met Jolanda ben ik samen de oprichter van Stichting De Gibraltar.
Het buur-thuis en inclusieve speeltuin aan de Haarlemmerweg.
Dit jaar doen we actief mee met het 4 mei programma.
We willen de vergeten slachtoffers herdenken.
Krankzinnigen en zwakzinnigen, zo werden de mensen met een andere geestelijke huishouding genoemd. Nu heten ze mensen met een psychische aandoening of mensen met een beperking of handicap. En ik weet niet of dat een verbetering is…
Een ander woord voor handicap is ongemak, zwakheid, afwijking, kwaal, fout, tekortkoming, onvolmaaktheid en onvolkomenheid. Is dit een van de redenen waarom deze groep vaak vergeten wordt?

Het gevaar blijft dat we ook in vredestijd “de mens die niet voldoet aan een of ander ideaalbeeld” niet meer zien als mens.
Hitlers propagandamachine zorgde ervoor dat alle krankzinnigen en zwakzinnigen, schizofrenen, epileptici, manisch depressieven, alcoholisten, doven, blinden en lichamelijk gehandicapten gesteriliseerd moesten worden.
Bewuste overdosering en verhongeren tot de dood hoorde bij dit beleid. Ook abortussen tot 6 maanden mochten legaal uitgevoerd worden. Aktion T4 had als doel het behouden van de genetische zuiverheid. “Rasverbetering”
Kun jij je voorstellen hoe het was om niet aan dit ideaalbeeld te voldoen?
Of hoe het voelde als jouw geliefde ouder, broer, zus of kind niet voldeed aan dit ideaalbeeld?
Het is onvoorstelbaar moeilijk om als ouder iemand anders voor je kind te laten zorgen. Je weet dat je je kind los moet laten en dat je vertrouwen moet hebben in dat je kind de juiste zorg krijgt.
Hoe groot was de angst wel niet voor deze ouders om de geruchten te horen dat de instellingen door de Nazi’s waren ingenomen.
Op bezoek bij je kind ging niet meer omdat de afstanden groter werden en er minder treinen reden. Maar ook door het instellen van de avondklok.
De leefomstandigheden in de instellingen waren tijdens de oorlog zeer slecht. Door evacuaties en samenvoegen van instellingen waren ze overvol. Daardoor was er slechte hygiëne, het was er koud, er was niet genoeg personeel, en vanaf het begin van de oorlog werd iedereen al op rantsoen gezet. Men stierf aan ziektes en ondervoeding

Ouders en familieleden werden vaak niet op de hoogte gesteld van de evacuatie; niet uit onwil maar puur omdat het op dat moment gewoon niet lukte. Ouders kwamen er niet achter waar hun kind naar toe was gebracht, of ze nog in leven waren; of waaraan hun kind was overleden.
Dit is het stille verdriet van de vergeten slachtoffers.
Jaarlijks herdenken we iedereen die onderdrukt werd of overleed aan de gruwelijkheden van de oorlog. We noemen ze bij naam, geloof en seksuele voorkeur, maar daar worden ook veel mensen niet bij genoemd.

Vandaag herdenken de mensen die niet voldeden aan 1 of ander ideaalbeeld. Laten we dus even stilstaan bij hen die we al die jaren niet genoemd hebben.

Op zondag 5 mei organiseren we een vrijheidsmaaltijd bij Stichting de Gibraltar, met aansluitend een creatieve activiteit waar we gaan mozaïeken. We zullen in de middag gezamenlijk de tafeltjes van Stichting De Gibraltar weer kleur geven.

PROGRAMMA

zaterdag 4 mei
11:00 – 15.00 De bloemenkrans maken voor Dodenherdenking Buur-thuis De Gibraltar
12.00 – 14.00 Tekeningen maken bij het herdenkingsmonument De Zittende Vrouw op de hoek Egidiusstraat en Bos en Lommerweg (i.s.m. De Nieuwe Coöperatieve Boekhandel)
18:45 – 19:15 Herdenkingsdienst in de Boomkerk
19:30 – 20:30 Dodenherdenking bij het herdenkingsmonument

zondag 5 mei
13.00 -13:30 Vrijheidslunch: Neem wat lekkers mee!
13.30 -15.30 Werk mee aan De Gibraltar mozaïek tafel
meer info: degibraltar.nl/4-en-5-mei en vergetenslachtoffers.nl

In de aanloop naar 4 mei zijn er gedichten geschreven en illustraties gemaakt die samen een mooie reeks ansichtkaarten vormen. De kaarten worden uitgedeeld tijdens de herdenking en kun je ophalen bij De Coöperatieve Nieuwe Boekhandel.